استعدادیابی و روش‌های شناسایی آن

پس از سال‌ها زندگی ممکن است شناخت نسبی از برخی استعدادهای خود داشته باشید؛ اما بدون شک به‌تنهایی نمی‌توانید تمام استعدادهای خود را کشف کنید. بررسی‌های روان‌شناختی نشان داده‌اند که اغلب افراد دارای استعدادهای ویژه و منحصربه‌فردی هستند. اگر بتوانید استعدادهای خود را به‌درستی درک کنید، مسیری هموار برای موفقیت در اختیار دارید. با این روش، در راهی قدم می‌گذارید که مملو از عشق است و برای موفقیت به انرژی کمتری نیاز خواهید داشت.

تصوری که به‌تازگی در جهان در حال شکل‌گیری است، این است که تمام افراد می‌توانند در هر مسیری موفق باشند. بله درست است. حتی بدون استعداد و تنها با تکیه بر پشتکار و تلاش می‌توانید در پروسه‌ای طولانی‌مدت به موفقیت برسید؛ اما دشواری و سختی‌های این مسیر فراوان است. گذشته از آن، تصور کنید افراد بدون در نظر گرفتن استعداد و علاقه خود بخواهند در مسیری که دیگران موفق هستند، حرکت کنند. به نظر شما نتیجه چیست؟ کاملا درست است. جامعه و جهان با انبوهی از افرادی مواجه می‌شود که به دلیل تلاش در مسیری که برای آن خلق نشده‌اند، شکست‌های مختلفی تجربه کرده و سرشکسته و مضطرب شده‌اند.

استعدادیابی تنها روشی است که می‌تواند مردم جهان را از این سردرگمی نجات دهد. اگر هر فرد بتواند استعداد خود را بشناسد در مسیر رشد این استعداد حرکت کند، هرگز در مواجهه با سختی‌های مسیر از پا نمی‌افتد و خسته نمی‌شود. اگر مرحله کشف استعداد در کودکی اتفاق بیافتد بهتر است؛ زیرا انرژی و توان کودکی مسیر برای دستیابی به نتیجه ایده آل را ساده‌تر می‌کند؛ اما اگر تاکنون به شناخت درستی از خود و استعدادتان نرسیده‌اید، نگران نباشید. کافی است مراحل زیر را پله‌پله انجام دهید.

• خودباوری

کشف استعداد رابطه‌ای مستقیم با شناخت خود دارد. اگر خود را به‌درستی بشناسید به‌راحتی می‌توانید استعداد ذاتی خود را پیدا کرده و آن را شکوفا کنید. در گام اول باید خود را باور کنید. از حرف‌های مسموم مانند این کار به درد من نمی‌خورد، من برای شروع کردن خیلی پیر شدم، من برای این کار ساخته نشده‌ام و جملات مشابه بپرهیزید. مهم‌تر از همه حتی باید از افرادی که افکار مسموم را به ذهن شما القا می‌کنند نیز دوری کنید. فرق نمی‌کند که در چه سن و سالی هستید، به‌محض اینکه بتوانید استعداد واقعی خود را بشناسید و در مسیر رشد آن حرکت کنید، چهره زندگی شما تغییر خواهد کرد.

مطمئن باشید تنها با پیروی یا کپی‌برداری از سایر افراد موفق نمی‌شوید. چند بار فرصت دارید که شغل یا رشته تحصیلی خود را عوض کنید؟ چند بار می‌توانید از شهری به شهر دیگر یا از کشوری به کشور دیگر به امید پیدا کردن زندگی بهتر مهاجرت کنید؟ مطمئن باشید با از این شاخه به آن شاخه پریدن نه‌تنها موفق نمی‌شوید، بلکه از آنچه که آرزوی شما است دورتر خواهید شد. استعدادیابی و حرکت در این مسیر، شما را در هر جایگاهی که هستید موفق‌تر می‌کند.

• جستجو در کودکی

یکی از راه‌هایی که می‌تواند به شما در شناخت و شناسایی استعداد کمک کند، بررسی دوران کودکی است. باید با کنجکاوی در آن دوران متوجه شوید که چه کاری را بهتر از همسالان خود انجام می‌دادید. یا اینکه با انجام چه کاری هیجان‌زده می‌شدید و اینکه بهترین سرگرمی دوران کودکی شما چه بوده است؟ باید مدام این سوالات را در ذهن خود مرور کنید. اگر در پیدا کردن جواب مناسب این سوالات مردد و گیج شدید می‌توانید از والدین یا خواهر و برادر بزرگتان کمک بگیرید.

• کشف درست علایق موثرترین گام در استعدادیابی

در هر سنی که باشید زمانی که از علایق خود صحبت می‌کنید، قلبتان تندتر می‌زند. برای اینکه بتوانید استعداد خود را بشناسید. دقت کنید که چه کاری می‌تواند هیجان بیشتری در وجود شما ایجاد کند. به عبارت ساده‌تر، چه کاری است که می‌تواند اشتیاق را در وجود شما زنده کند.

بدون شک اگر به کاری علاقه زیادی دارید، استعداد موفقیت در آن رشته در وجود شما نهفته است. بعلاوه، علاقه موجب می‌شود که سختی‌های مسیر را راحت‌تر تحمل کنید. فراموش نکنید که استعدادهای ما همسو با علایقمان هستند. به همین دلیل، در پروسه استعدادیابی توصیه می‌کنیم که علاقه‌های شخصی خود را دنبال کنید.

• بررسی نظر دوستان و اعضای خانواده

در شناخت استعداد نظر اطرافیان در مورد فعالیت‌ها و کارهای ما بر نظر شخص خودمان اولویت دارد؛ زیرا دوستان و اطرافیان ما می‌توانند صادقانه‌تر پیشرفت ما را بررسی کنند و نظر خود را به ما بگویند. آنها اغلب به نکاتی توجه می‌کنند که ما تا به حال به آن فکر نکرده‌ایم. البته سعی کنید از دوستان یا افراد صادق نظرسنجی کنید؛ زیرا افراد چاپلوس تصور می‌کنند با گفتن جملات اغراق‌آمیز و مخفی کردن نقاط ضعف شما می‌توانند به شما نزدیک شوند؛ اما آنها بزرگ‌ترین دشمن استعدادهای شما هستند.

فراموش نکنید که با افراد منفی نیز مشورت نکرده و از آنها نظر نخواهید. این دسته از افراد تنها می‌توانند شما را ناامید کنند تا از استعداد خود دست بکشید. برای مشورت تنها به نظر افراد و دوستان دلسوز، مهربان و صادق خود اعتماد کنید.

• استعدادیابی یعنی فرار از استعدادکش ها و پیدا کردن مهارت‌های شخصی

برای اینکه بتوانید استعداد خود را بروز و ظهور دهید، سعی کنید تا جایی که می‌توانید از افراد و محیط‌های منفی فاصله بگیرید. افرادی که شما و توانایی‌هایتان را نادیده می‌گیرند از خود دور کنید. در جامعه ما مشکل اصلی در مسیر استعدادیابی این است که برخی افراد به دلیل اینکه نتوانسته‌اند به اهداف و خواسته‌های خود دست پیدا کنند، مانند سدی محکم عمل کرده و مانع از رسیدن سایر افراد به آرزوهایشان می‌شوند.

اگر در چنین محیطی زندگی می‌کنید سعی کنید از آن خارج شوید؛ اما اگر شرایط خروج از این نوع محیط برای شما فراهم نیست، سعی کنید حرف‌های منفی را نادیده گرفته و بر روی نکات مثبت خودتان متمرکز شوید.

در مرحله بعد، بر روی کاری متمرکز شوید که آن را بهتر از دیگران انجام می‌دهید. اگر چنین کاری را سراغ دارید مطمئن باشید استعداد ذاتی شما در این کار نهفته است. سعی کنید مهارت‌های ابتدایی خود را در آن کار تقویت کرده و بر روی آموختن مهارت‌های جدید تمرکز کنید. هدف اصلی از شناخت استعداد این است که بتوانید نقاط قوت خود را تقویت کنید و نقاط ضعف خود را به‌مرور برطرف کرده یا به یک اهرم محرک تبدیل کنید.

• رویا و خیال‌پردازی

تخیل جزو جدایی‌ناپذیر از زندگی بشر است. با اطمینان می‌توان گفت اغلب اختراعات و آثار هنری در جهان ما مدیون قوه تخیل بشر هستند. با رویاپردازی می‌توانید استعداد اصلی خود را پیدا کرده و در جهان واقعی آن را تقویت کنید. توصیه می‌کنیم خیال‌ها و رویاهای خود را یادداشت کنید. سعی کنید رویاهای عمیق‌تر را انتخاب کرده و بر روی تحقق آنها سرمایه‌گذاری کنید. اگر رویا یا خیالی می‌تواند لبخند روی لب‌های شما بنشاند مطمئن باشید شما استعدادی ویژه برای رسیدن به آن رویا دارید.