بوم مدل کسب و کار: از ایده تا اجرا
مقدمه
بوم مدل کسب و کار، ابزاری است که به‌وسیله آن می‌توان ایده‌های کسب و کار را در یک تصویر ایده‌آل ترسیم و به‌صورت پله‌پله و تدریجی اصلاح کرد. استارتاپ‌ها نیز می‌توانند به‌طور ویژه از بوم مدل کسب و کار استفاده کنند تا به‌سرعت دریابند که مدل کسب و کارشان از دید کارآفرینی منطقی است یا خیر. در هر صورت بوم مدل کسب و کار همراه با توسعه شرکت‌ها دائما تغییر می‌کند. بازارهای جدیدی به وجود می آیند و فرصت‌های فروش تازه ای فراهم می شود. در نتیجه منطقی است که مدل کسب و کار را برای بررسی، تجزیه‌وتحلیل و درک بهتر بازسازی کنیم. با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید.
بوم مدل کسب و کار
بوم مدل کسب و کار امروزه در انواع متفاوت و با امکانات مختلف برای استفاده موجود است. این ایده در ابتدا توسط نویسنده سوییسی و نظریه‌پرداز کسب‌وکار الکساندر اوسترالدر مطرح شد. این بوم از قسمت‌های مختلفی تشکیل شده است که هر یک از آنها گویای یکی از ویژگی‌های کلیدی مدل کسب و کار است. ویژگی که بدون آن مدل کسب و کار شما موفق نخواهد شد.
در بوم مدل کسب و کار هر یک از این زمینه ها طوری سازماندهی شده‌اند که ویژگی‌های مربوط به بازار در سمت راست و ویژگی های مربوط به منابع در سمت چپ قرار گرفته‌اند. باتوجه به این که این موارد در شرایط واقعی نیز با یکدیگر مرتبط هستند، به گونه‌ای قرار گرفته‌اند که بتوان آنها را درون یک رابطه معنادار با همدیگر قرار داد.
بوم مدل کسب و کار یک چارچوب ارزشمند برای خلاصه کردن استراتژی بازاریابی شما است. بخش‌های اصلی این بوم عبارت است از:
- ارزش پیشنهادی
- بخش مشتریان
- روابط با مشتریان
- کانال‌ها
- شرکای کلیدی
- فعالیت‌های کلیدی
- منابع کلیدی
- ساختار هزینه
جریان درآمدی
ارزش پیشنهادی
ارزش پیشنهادی قسمت اصلی هر بوم مدل کسب و کار است. هسته مرکزی هر کسب و کار!
چه ارزش افزوده‌ای به مشتریان خود ارائه می‌دهید؟ این ارزش افزوده، چیزی است که محصول، خدمت یا وظیفه‌ای که شما به مشتری ارائه می‌دهید را متمایز می‌کند. ارزش پیشنهادی قلب محصول، خدمت یا فعالیتی است که شما به مشتریان خود ارائه می‌کنید. همچنین سوالات دیگری را باید از خود بپرسید:
آیا ارزش‌های پیشنهادی جدیدی وجود دارد؟
آیا بعضی از ارزش‌های پیشنهادی ما دیگر مفید یا مرتبط نیستند؟
مشتریان
ما برای چه کسانی ایجاد ارزش می‌کنیم؟ مهم‌ترین مشتریان ما چه کسانی هستند؟ آیا بخش‌های جدیدی از مشتریان وجود دارد که باید آنها را هدف قرار داد؟ چگونه نیازهای بخش جدید مشتریان را مورد هدف قرار دهیم؟ با پاسخ به این سؤالات می‌توانید این قسمت را پر کنید. یک مدل کسب و کار اغلب بر چندین بخش مشتری تمرکز می‌کند؛ می‌توانید این بخش‌ها را در این قسمت فهرست کنید.
بخش‌های مختلفی از مشتریان وجود دارد که یک سازمان می‌تواند هدف قرار دهد.
- بازار انبوه:
بک مدل کسب و کار که بر بازارهای انبوه تمرکز دارد، مشتریان خود را دسته‌بندی نمی‌کند. در عوض بر جمعیت عمومی یا گروه بزرگی از افراد با نیازهای مشابه تمرکز دارد. به‌عنوان‌مثال، محصولی مانند تلفن همراه.
- بازار هدف متمرکز
در این قسمت تمرکز بر گروه خاصی از افراد با نیازها و ویژگی‌های منحصربه‌فرد است. در این بازار ارزش‌های پیشنهادی، کانال‌های توزیع و روابط با مشتری باید سفارشی‌سازی شوند تا نیازهای خاص بازار آنها را برآورده کند. به‌عنوان‌مثال می‌توان به محصولی مانند کفش ورزشی اشاره کرد.
- بخش‌بندی شده
در این نوع بازار بر اساس نیازهای کمی متفاوت‌تر ممکن است گروه‌های مختلفی در بخش اصلی وجود داشته باشد. براین‌اساس می‌توانید ارزش‌های پیشنهادی، کانال‌های توزیع و … متفاوتی ایجاد کنید تا نیازهای مختلف این بخش را برآورده کند.
- متنوع
بخش متنوعی از بازار شامل مشتریانی با طیف نیاز مختلف و متفاوت را می توان مورد نظر قرار داد.
- بازارهای چندوجهی
این بازار شامل بخش مشتریان وابسته به هم می‌شود. به‌طور مثال، یک شرکت کارت اعتباری هم به دارندگان کارت اعتباری خود و هم بازرگانانی که کارت آنها را می‌پذیرند خدمات‌رسانی می‌کنند.
روابط با مشتریان
ایجاد ارتباط با مشتری به‌منظور جلب هرچه بیشتر مشتریان و افزایش پیوند آنها با شرکت بسیار مهم است. ارتباط با مشتریان رابطه مستقیمی با کانال‌هایی دارد که شرکت از طریق آن با مشتریان خود تماس می‌گیرد. راه‌های زیادی برای ایجاد و توسعه ارتباطات با مشتریان وجود دارد. این روابط می‌توانند شخصی‌تر نگهداشته شوند، به‌طور مثال با خدمات مستقیم در فروشگاه و یا به‌صورت ناشناس‌تر به‌وسیله اینترنت یا شبکه‌های اجتماعی.
چندین نوع ارتباط با مشتریان وجود دارد:
- دستیار شخصی
شما شخصاً، یا از طریق ایمیل، تماس تلفنی و یا راه‌های دیگر با مشتری در ارتباط هستید.
- دستیار شخصی اختصاصی
شما یک نماینده اختصاصی را به‌طور مخصوص به یک مشتری اختصاص می‌دهید.
- سلف‌سرویس
در این جا شما هیچ رابطه‌ای با مشتری ندارید. اما چیزی را که مشتری برای کمک به خودش لازم دارد فراهم می‌کنید.
- خدمات خودکار
شامل فرایندهای خودکار و یا ماشینی است که به مشتریان کمک می‌کند خدمات مورد نیازش را خودش انجام دهند.
- اجتماعات
شامل اجتماعات آنلاین است که در آنها مشتریان می‌توانند به یکدیگر کمک کنند تا مشکلات خود را حل کنند.
- خلق مشترک
در این حالت شرکت به مشتری اجازه می‌دهد تا در طراحی یا توسعه محصول شرکت کنند. به‌عنوان‌مثال، یوتیوب به کاربران خود این فرصت را داده که برای مخاطبان خود تولید محتوا کنند.
کانال‌ها
چگونه به مشتریان خود دسترسی پیدا می‌کنید؟ چگونه می‌خواهید با آنها ارتباط برقرار کنید و محصولات خود را به آنها بفروشید یا خدمت خود را عرضه کنید؟ برای بهره‌برداری از شبکه‌های ارتباطی آنلاین و آفلاین، تشکیل مشارکت‌ها، فرصتی برای گسترش دسترسی و استفاده از سازمان‌های موجود باید از کانال‌های ارتباطی متفاوتی استفاده کنید. این کانال‌ها می‌تواند کانال‌های فروش باشد اما همچنین کانال‌های بازاریابی نیز هستند که شرکت‌ها از طریق آن می‌توانند با مشتریان ارتباط برقرار کنند.
دو نوع کانال برای ارتباط با مشتریان وجود دارد:
- کانال‌هایی که مالک آن هستید:
وبسایت شرکت، رسانه‌های اجتماعی شرکت، فروش‌های داخلی
- کانال‌هایی که با آنها همکاری می‌کنید:
وب‌سایت‌هایی که با آنها همکاری می‌کنید، عمده‌فروشی، خرده‌فروشی و …
شرکای کلیدی
شرکای کلیدی می‌توانند شرکای استراتژیک یا مهم‌ترین تأمین‌کنندگان شما باشند. در این قسمت منطقی است که دقت کنید که کدام پارتنر برای شرکت شما شریک کلیدی محسوب می‌شود و یا مهم‌ترین منابع را از چه کسانی دریافت می‌کنید. مدل های مختلفی از مشارکت وجود دارد که به برخی از آنها در اینجا اشاره می کنیم:
- اتحاد استراتژیک
مشارکت بین شرکت‌هایی که رقیب یکدیگر نیستند و برای برتری جستن در بازار با یکدیگر و در حالتی که استقلال حقوقی خود را دارند با یکدیگر در موضوع یا موضوعاتی اتحادی را ایجاد می کنند و به فعالیت می پردازند.
- همکاری بین رقبای تجاری
مشارکت استراتژیک بین شرکا با این فرض که هر کدام به تنهایی نمی توانند سهم ویژه ای را در بازار از آن خود کنند.
- سرمایه گذاری مشترک
شرکت های مختلف در یک موضوع خاص یا یک کسب و کار جدید به تناسب سرمایه گذاری می کنند
- روابط خریدار و تامین کننده
تامین قابل اعتماد و مستمر توسط تامین کنندگان یکی از موارد بسیار حیاتی می باشد که باید به روش های مختلف از آن اطمینان حاصل کرد. پس باید به صورتی به تامین کنندگان وارد روابط شد که اطمینان دوسویه ایجاد شود.
فعالیت‌های کلیدی
فعالیت‌های خاصی برای پیاده‌سازی مدل کسب و کار ضروری است. کدام فعالیت‌ها برای ارائه ارزش پیشنهادی ما به بخش مشتریان نیاز است؟
سه دسته از فعالیت‌های کلیدی وجود دارد:
- دسته اول: تولید: طراحی، ساخت و ارائه محصول در مقادیر قابل‌توجه و یا ایجاد کیفیتی برتر.
- دسته دوم: حل مسئله: پیداکردن راه‌حل‌های جدید برای مشکلات افرادی که با آن مواجه هستند.
دسته سوم: بستر/شبکه: ایجاد و نگهداری پلتفرم‌ها. به‌عنوان‌مثال مایکروسافت یک سیستم‌عامل قابل‌اعتماد برای پشتیبانی از محصولات نرم‌افزاری شخص ثالث را اراده می‌دهد.
منابع کلیدی
هر محصول یا خدمتی از منبعی به وجود می‌آید. چه منابعی برای عملکرد شرکت ضروری است؟
این موارد می‌توانند مهم باشند اما همچنین سرمایه، پرسنل یا اختراعات مربوطه را نیز شامل می‌شود.
انواع مختلفی از منابع کلیدی وجود دارد:
- کارکنان
- مالی: نقدی، خطوط اعتباری و..
- منطقی: برند، حق ثبت اختراع، IP، حق چاپ
- فیزیکی: تجهیزات، موجودی، ساختمان
ساختار هزینه
این بخش هزینه‌هایی که در هر مدل کسب و کار به‌خصوص برای منابع، شرکا و انواع فعالیت‌ها متحمل می‌شوید را در برمی‌گیرد. بیشترین هزینه‌ها از کجا ایجاد می‌شوند؟ کدام یک از هزینه‌ها ضروری است و کدام یک را می‌توانیم به حداقل برسانیم؟ هزینه‌ها نسبت به درآمد چقدر است؟
جریان‌های درآمد
هدف از هر بوم مدل کسب و کار دیجیتال کسب سود با یک ایده است. موارد متفاوتی مانند: رایگان پایه، پرداخت بر اساس استفاده، مدل اشتراکی برای ایجاد جریان درآمدی مدل کسب و کار شما وجود دارد.
یک جریان درآمدی می‌تواند به یکی از مدل‌های درآمدی زیر تعلق داشته باشد:
- درآمد مبتنی بر تراکنش: مشتریانی که یک‌بار پرداخت را انجام می‌دهند
- درآمد مکرر: حاصل از پرداخت‌های مداوم برای خدمات پس از فروش
- فروش دارایی: با فروش حق مالکیت یک محصول به خریدار
- هزینه استفاده: با اخذ شارژ مشتری برای استفاده از محصول یا خدمت
- هزینه اشتراک: با اخذ هزینه از مشتری برای استفاده منظم و مستمر از محصول
- وام/ اجاره: مشتری برای دریافت حقوق انحصاری استفاده از دارایی برای مدت‌زمان معین هزینه می‌پردازد.
- صدور مجوز: مشتری برای دریافت مجوز استفاده از مالکیت معنوی شرکت هزینه می‌پردازد
- حق‌الزحمه: درآمد حاصل از عمل، به‌عنوان واسطه بین دو یا چند ظرف
- تبلیغات: با اخذ هزینه از مشتری برای تبلیغ یک محصول، خدمات یا برند با استفاده از بسترهای شرکت
ارزش پیشنهادی
ارزش پیشنهادی قسمت اصلی هر بوم مدل کسب و کار است. هسته مرکزی هر کسب و کار!چه ارزش افزوده‌ای به مشتریان خود ارائه می‌دهید؟ این ارزش افزوده، چیزی است که محصول، خدمت یا وظیفه‌ای که شما به مشتری ارائه می‌دهید را متمایز می‌کند. ارزش پیشنهادی قلب محصول، خدمت یا فعالیتی است که شما به مشتریان خود ارائه می‌کنید. همچنین سوالات دیگری را باید از خود بپرسید:
آیا ارزش‌های پیشنهادی جدیدی وجود دارد؟
آیا بعضی از ارزش‌های پیشنهادی ما دیگر مفید یا مرتبط نیستند؟
مشتریان
ما برای چه کسانی ایجاد ارزش می‌کنیم؟ مهم‌ترین مشتریان ما چه کسانی هستند؟ آیا بخش‌های جدیدی از مشتریان وجود دارد که باید آنها را هدف قرار داد؟ چگونه نیازهای بخش جدید مشتریان را مورد هدف قرار دهیم؟ با پاسخ به این سؤالات می‌توانید این قسمت را پر کنید. یک مدل کسب و کار اغلب بر چندین بخش مشتری تمرکز می‌کند؛ می‌توانید این بخش‌ها را در این قسمت فهرست کنید.
بخش‌های مختلفی از مشتریان وجود دارد که یک سازمان می‌تواند هدف قرار دهد.
- بازار انبوه:
بک مدل کسب و کار که بر بازارهای انبوه تمرکز دارد، مشتریان خود را دسته‌بندی نمی‌کند. در عوض بر جمعیت عمومی یا گروه بزرگی از افراد با نیازهای مشابه تمرکز دارد. به‌عنوان‌مثال، محصولی مانند تلفن همراه.
- بازار هدف متمرکز
در این قسمت تمرکز بر گروه خاصی از افراد با نیازها و ویژگی‌های منحصربه‌فرد است. در این بازار ارزش‌های پیشنهادی، کانال‌های توزیع و روابط با مشتری باید سفارشی‌سازی شوند تا نیازهای خاص بازار آنها را برآورده کند. به‌عنوان‌مثال می‌توان به محصولی مانند کفش ورزشی اشاره کرد.
- بخش‌بندی شده
در این نوع بازار بر اساس نیازهای کمی متفاوت‌تر ممکن است گروه‌های مختلفی در بخش اصلی وجود داشته باشد. براین‌اساس می‌توانید ارزش‌های پیشنهادی، کانال‌های توزیع و … متفاوتی ایجاد کنید تا نیازهای مختلف این بخش را برآورده کند.
- متنوع
بخش متنوعی از بازار شامل مشتریانی با طیف نیاز مختلف و متفاوت را می توان مورد نظر قرار داد.
- بازارهای چندوجهی
این بازار شامل بخش مشتریان وابسته به هم می‌شود. به‌طور مثال، یک شرکت کارت اعتباری هم به دارندگان کارت اعتباری خود و هم بازرگانانی که کارت آنها را می‌پذیرند خدمات‌رسانی می‌کنند.
روابط با مشتریان
ایجاد ارتباط با مشتری به‌منظور جلب هرچه بیشتر مشتریان و افزایش پیوند آنها با شرکت بسیار مهم است. ارتباط با مشتریان رابطه مستقیمی با کانال‌هایی دارد که شرکت از طریق آن با مشتریان خود تماس می‌گیرد. راه‌های زیادی برای ایجاد و توسعه ارتباطات با مشتریان وجود دارد. این روابط می‌توانند شخصی‌تر نگهداشته شوند، به‌طور مثال با خدمات مستقیم در فروشگاه و یا به‌صورت ناشناس‌تر به‌وسیله اینترنت یا شبکه‌های اجتماعی.
چندین نوع ارتباط با مشتریان وجود دارد:
- دستیار شخصی
شما شخصاً، یا از طریق ایمیل، تماس تلفنی و یا راه‌های دیگر با مشتری در ارتباط هستید.
- دستیار شخصی اختصاصی
شما یک نماینده اختصاصی را به‌طور مخصوص به یک مشتری اختصاص می‌دهید.
- سلف‌سرویس
در این جا شما هیچ رابطه‌ای با مشتری ندارید. اما چیزی را که مشتری برای کمک به خودش لازم دارد فراهم می‌کنید.
- خدمات خودکار
شامل فرایندهای خودکار و یا ماشینی است که به مشتریان کمک می‌کند خدمات مورد نیازش را خودش انجام دهند.
- اجتماعات
شامل اجتماعات آنلاین است که در آنها مشتریان می‌توانند به یکدیگر کمک کنند تا مشکلات خود را حل کنند.
- خلق مشترک
در این حالت شرکت به مشتری اجازه می‌دهد تا در طراحی یا توسعه محصول شرکت کنند. به‌عنوان‌مثال، یوتیوب به کاربران خود این فرصت را داده که برای مخاطبان خود تولید محتوا کنند.
کانال‌ها
چگونه به مشتریان خود دسترسی پیدا می‌کنید؟ چگونه می‌خواهید با آنها ارتباط برقرار کنید و محصولات خود را به آنها بفروشید یا خدمت خود را عرضه کنید؟ برای بهره‌برداری از شبکه‌های ارتباطی آنلاین و آفلاین، تشکیل مشارکت‌ها، فرصتی برای گسترش دسترسی و استفاده از سازمان‌های موجود باید از کانال‌های ارتباطی متفاوتی استفاده کنید. این کانال‌ها می‌تواند کانال‌های فروش باشد اما همچنین کانال‌های بازاریابی نیز هستند که شرکت‌ها از طریق آن می‌توانند با مشتریان ارتباط برقرار کنند.
دو نوع کانال برای ارتباط با مشتریان وجود دارد:
- کانال‌هایی که مالک آن هستید:
وبسایت شرکت، رسانه‌های اجتماعی شرکت، فروش‌های داخلی
- کانال‌هایی که با آنها همکاری می‌کنید:
وب‌سایت‌هایی که با آنها همکاری می‌کنید، عمده‌فروشی، خرده‌فروشی و …
شرکای کلیدی
شرکای کلیدی می‌توانند شرکای استراتژیک یا مهم‌ترین تأمین‌کنندگان شما باشند. در این قسمت منطقی است که دقت کنید که کدام پارتنر برای شرکت شما شریک کلیدی محسوب می‌شود و یا مهم‌ترین منابع را از چه کسانی دریافت می‌کنید. مدل های مختلفی از مشارکت وجود دارد که به برخی از آنها در اینجا اشاره می کنیم:
- اتحاد استراتژیک
مشارکت بین شرکت‌هایی که رقیب یکدیگر نیستند و برای برتری جستن در بازار با یکدیگر و در حالتی که استقلال حقوقی خود را دارند با یکدیگر در موضوع یا موضوعاتی اتحادی را ایجاد می کنند و به فعالیت می پردازند.
- همکاری بین رقبای تجاری
مشارکت استراتژیک بین شرکا با این فرض که هر کدام به تنهایی نمی توانند سهم ویژه ای را در بازار از آن خود کنند.
- سرمایه گذاری مشترک
شرکت های مختلف در یک موضوع خاص یا یک کسب و کار جدید به تناسب سرمایه گذاری می کنند
- روابط خریدار و تامین کننده
تامین قابل اعتماد و مستمر توسط تامین کنندگان یکی از موارد بسیار حیاتی می باشد که باید به روش های مختلف از آن اطمینان حاصل کرد. پس باید به صورتی به تامین کنندگان وارد روابط شد که اطمینان دوسویه ایجاد شود.
فعالیت‌های کلیدی
فعالیت‌های خاصی برای پیاده‌سازی مدل کسب و کار ضروری است. کدام فعالیت‌ها برای ارائه ارزش پیشنهادی ما به بخش مشتریان نیاز است؟
سه دسته از فعالیت‌های کلیدی وجود دارد:
- دسته اول: تولید: طراحی، ساخت و ارائه محصول در مقادیر قابل‌توجه و یا ایجاد کیفیتی برتر.
- دسته دوم: حل مسئله: پیداکردن راه‌حل‌های جدید برای مشکلات افرادی که با آن مواجه هستند.
- دسته سوم: بستر/شبکه: ایجاد و نگهداری پلتفرم‌ها. به‌عنوان‌مثال مایکروسافت یک سیستم‌عامل قابل‌اعتماد برای پشتیبانی از محصولات نرم‌افزاری شخص ثالث را اراده می‌دهد.
منابع کلیدی
هر محصول یا خدمتی از منبعی به وجود می‌آید. چه منابعی برای عملکرد شرکت ضروری است؟
این موارد می‌توانند مهم باشند اما همچنین سرمایه، پرسنل یا اختراعات مربوطه را نیز شامل می‌شود.
انواع مختلفی از منابع کلیدی وجود دارد:
- کارکنان
- مالی: نقدی، خطوط اعتباری و..
- منطقی: برند، حق ثبت اختراع، IP، حق چاپ
- فیزیکی: تجهیزات، موجودی، ساختمان
ساختار هزینه
این بخش هزینه‌هایی که در هر مدل کسب و کار به‌خصوص برای منابع، شرکا و انواع فعالیت‌ها متحمل می‌شوید را در برمی‌گیرد. بیشترین هزینه‌ها از کجا ایجاد می‌شوند؟ کدام یک از هزینه‌ها ضروری است و کدام یک را می‌توانیم به حداقل برسانیم؟ هزینه‌ها نسبت به درآمد چقدر است؟
جریان‌های درآمد
هدف از هر بوم مدل کسب و کار دیجیتال کسب سود با یک ایده است. موارد متفاوتی مانند: رایگان پایه، پرداخت بر اساس استفاده، مدل اشتراکی برای ایجاد جریان درآمدی مدل کسب و کار شما وجود دارد.
یک جریان درآمدی می‌تواند به یکی از مدل‌های درآمدی زیر تعلق داشته باشد:
- درآمد مبتنی بر تراکنش: مشتریانی که یک‌بار پرداخت را انجام می‌دهند
- درآمد مکرر: حاصل از پرداخت‌های مداوم برای خدمات پس از فروش
- فروش دارایی: با فروش حق مالکیت یک محصول به خریدار
- هزینه استفاده: با اخذ شارژ مشتری برای استفاده از محصول یا خدمت
- هزینه اشتراک: با اخذ هزینه از مشتری برای استفاده منظم و مستمر از محصول
- وام/ اجاره: مشتری برای دریافت حقوق انحصاری استفاده از دارایی برای مدت‌زمان معین هزینه می‌پردازد.
- صدور مجوز: مشتری برای دریافت مجوز استفاده از مالکیت معنوی شرکت هزینه می‌پردازد
- حق‌الزحمه: درآمد حاصل از عمل، به‌عنوان واسطه بین دو یا چند ظرف
- تبلیغات: با اخذ هزینه از مشتری برای تبلیغ یک محصول، خدمات یا برند با استفاده از بسترهای شرکت
سخن پایانی دکتر امین اردلان …
همان‌طور که با مطالعه این مطلب دریافتید، به‌خوبی می‌دانید بوم مدل کسب و کار چیست و چطور می‌توان یک بوم مدل کسب و کار اثربخش با رویکرد دیجیتال طراحی و تدوین کرد. بوم مدل کسب و کار دیجیتال یک ابزار است. ابزاری که شرکت‌ها را از ایده اولیه به مدل کسب‌وکاری ساختاریافته می‌رساند. این بوم می‌تواند از توسعه، بازنگری، و نوآوری مدل‌های تجاری پیچیده، با ارائه یک نمای کلی از مهم‌ترین ویژگی‌ها و درآوردن آنها به‌صورت یک سیستم مقیاس‌پذیر پشتیبانی کند. هنگامی که بوم مدل کسب و کار دیجیتال خود را کامل کردید می‌توانید آن را با سازمان و سهام‌داران خود به اشتراک بگذارید و بازخورد آنها را نیز دریافت کنید. بوم کسب و کار سندی است که همیشه باید به‌روز باشد. در نتیجه پس از تکمیل باید آن را بارها بررسی کنید و از مرتبط بودن، به‌روز بودن و دقیق بودن آن اطمینان حاصل کنید.
بوم مدل کسب و کار تعامل عوامل کلیدی مختلف را نشان می‌دهد. کارآفرینان باید از خود بپرسند که چگونه می‌توانند ارزش پیشنهادی خود را با کمترین منبع و کمترین هزینه ممکن به مشتریان کلیدی خود ارائه بدهند و در نتیجه آن بیشترین سود ممکن را ایجاد کنند. حالا شما برای ما بگویید برای راه اندازی کسب و کار خود چه اقداماتی انجام داده اید؟ بوم مدل کسب و کار شما تا چه میزان درست طراحی شده است؟ میزان موفقیت شما در کسب و کارتان تا چه حد است؟
