مقدمه
تمامی انسانها برای رسیدن به آرزوهای خود نیازمند یک برنامه توسعه فردی هستند؛ زیرا این نوع برنامهها به ما کمک میکنند تا با آگاهی دقیق از اهداف و آرزوهای خود، در مسیر درستی گام برداشته و به پیشرفت شغلی و شخصیتی دست پیدا کنیم. در ادامه با ما همراه باشید تا بهبررسی کامل این برنامه و چگونگی نوشتن آنها بپردازیم.
برنامه توسعه فردی چیست؟
برنامههای توسعه فردی (Individual Personal Development)، به برنامههای عملکردی اشاره دارند که بر روی تقویت دانش، مهارت و تواناییها متمرکز هستند. پیروی از IDP کمک میکند تا انسان استعدادهای بالقوه خود را به تواناییهای بالفعل تبدیل کند و از آنها در راستای بهبود ویژگی های شخصیتی، وضعیت شغلی و یا حتی تحصیلی خود استفاده کند. همچنین، شما میتوانید از این ابزار برای شناسایی مسیر دستیابی به اهداف کوتاهمدت و بلندمدت خود بهره ببرید.
برنامههای توسعه فردی، با استفاده از موارد زیر بهرشد افراد کمک میکنند:
- شناسایی نقاط ضعف فعلی و ارائه راهحلهایی برای کمرنگ ساختن آنها
- بهبود عملکرد کلی
- تقویت مهارتها و استعدادهای فعلی
- هدایت در جهت دستیابی به اهداف کوتاهمدت و بلندمدت
کارفرمایان و مدیران شرکتها نیز میتوانند به تبیین این نوع برنامهها برای هرکارمند بپردازند تا عملکرد سالانه او را مورد نقد و بررسی قرار دهند.
علت اهمیت برنامه توسعه فردی چیست؟
این برنامهها به تمامی انسانها این فرصت را میدهند تا در زمینه شخصیتی، شغلی، تحصیلی و… رشد کنند. از دیگر علل اهمیت برنامههای توسعه فردی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- فراهم آوردن امکان استفاده هرچه بیشتر و بهتر از تواناییها
- شناسایی نقاط ضعف، مهارتها، علاقه و استعدادها در زمینههای مختلف
- ترسیم روشهای دستیابی به اهداف فعلی و آینده
در زمینههای شغلی هدف از نوشتن IDP، تشویق افراد به بهبود عملکرد خود است تا به رضایت بیشتری از فعالیتهای خود دستیابند و چشمانداز شغلی بهتری در انتظار آنها باشد.
چگونه یک برنامه توسعه فردی بنویسیم؟
برای نوشتن IDP به کمک یک نفر متخصص نیاز دارید و نمیتوانید اینکار را به تنهایی به انجام رسانید. پیشنهاد میکنیم قبل از طراحی برنامه خود، ابتدا با یک کوچ، منتور، مشاور راهنما که در زمیه مشاوره توسعه فردی تخصص دارد، مشورت کنید. چرا که برای ایجاد یک برنامه در راستای توسعه فردی به ارزیابی صادقانه وی برای برنامه ریزی دقیق توسعه فردی که مطابق با روحیات و خصوصیات شما باشد از روش های موثری مانند مصاحبه، تست های روانشناختی و انجام بازی های فکری به شما کمک قابل توجهی می تواند بکند.
برای نوشتن برنامههای توسعه فردی تنها به یک یا دو صفحه کاغذ احتیاج دارید. در ضمن در طرح این برنامهها باید از اصول کلی پیروی کنید و تمام موارد زیر را در برنامه خود لحاظ نمایید:
1-تهیه لیستی از مهارتها، تواناییها و دانشها
2-تهیه لیستی از نقاط ضعف و ویژگیهای نیازمند بهبود و تقویت
3-تهیه لیستی از اهداف کوتاهمدت و بلندمدت
4-خلاصهای از فعالیتها و استراتژیهای لازم برای دستیابی به اهداف
5-تعیین زمان و هزینه لازم برای انجام هریک از فعالیتهای موثر در رسیدن به هدفها، تقویت تواناییها، رفع نقطهضعفها و…
بعد از تهیه لیستهای فوق، برای تکمیل IDP خود مطابق مراحل زیر عمل کنید:
گام اول: تعیین اهداف حرفهای خود
در راستای نوشتن برنامه توسعه فردی، ابتدا باید اهداف کوتاهمدت و بلندمدت خود را یادداشت نمایید. برای اینکار، مشخصکنید که چه اموری به شما انگیزه و انرژی میدهند و از دستیابی به چه فرصتهایی هیجانزده میشوید؛ زیرا شور، اشتیاق و آنچه شما را بههیجان میآورد فاکتورهایی هستند که به تلاش هرچه بیشتر شما در مسیر حرفهای کمک خواهندکرد و رسیدن به اهداف را ممکن میسازند.
برای تببین گام اول در نوشتن IDP میتوانید به سوالات زیر پاسخ دهید:
- چه فرصتها و اهدافی وجود دارند که تمایل دارید در موقعیت فعلی خود آنها را داشته باشید؟
- خود را در ششماه، یکسال و سهسال آینده کجا میبینید؟
- تمایل دارید در آینده چه چیزیهایی را بیاموزید یا برای چه چیزهایی آماده شوید؟
- چهچیزی هیجان و انگیزه شما را در محلکار افزایش میدهد؟
گام دوم: خود را بیشتر بشناسید
یک IDP زمانی ارزش پیدا میکند که براساس نگاهی صادقانه و منتقدانه نسبت بهخود، آن را بنویسید. برای اینکار با مدیران، مشاوران و… جلسهای ترتیب دهید و از تمام نکاتی که این افراد راجع به شخصشما بیان میکنند در طراحی برنامه خود بهره ببرید.
در ضمن دائما از خود بپرسید چرا؟.
بهعنوان مثال اگر گمان میکنید که به پیشرفت در مهارتهای فنی نیازمند هستید، از خود سوال کنید که چرا چنین احساسی دارید. دلایل خود را در برنامههای توسعه فردی یادداشت نمایید.
گام سوم: تواناییهای خود را به کار بگیرید.
در این مرحله از نوشتن برنامه توسعه فردی باید به سوالاتی همچون: باید برای رسیدن به اهدافی که در نظر دارم چه کارهایی را باید انجام بدهم؟ و برای بهبود نقاط ضعف خود، باید چه کارهایی را به انجام برسانم؟ پاسخ دهید.
از آنجایی که اکثر افکار ما تنها در حد یک تصور باقی میمانند و هرگز عملی نمیشوند، پایبندی به این بخش از IDP ضروری است. چرا که بر عملیساختن تفکرات و راهحلها و حتی بهکارگیری استعدادها تمرکز دارد.
به عنوان مثال، اگر هدف شما ارتقاء شغلی در سالجاری است. در اینگام از طراحی برنامه، باید کارهایی که برای دستیابی به این هدف نیاز دارید انجام دهید را نوشته و سپس به انجام آنها پایبند باشید.
گام چهارم: با بیان جزئیات به شخصیسازی برنامه کمک کنید.
اگر هدف شما این است که مدیرعامل بهتری باشید، تنها به نوشتن عبارت «من میخواهم مدیرعامل خوبی برای
اعضای تیم شرکت باشم» در IDP اکتفا نکنید و به بیانجزئیات و راهکارها بپردازید. بهعنوان مثال نکات زیر را یادداشت نمایید:
- برقراری تماسهای یکساعته با اعضای تیم در پایان هرماه
- بررسی منظم عملکرد تکتک اعضا
- شرکت در دورههای موثر در تواناییهای مربوط به رهبریتیم
همچنین توصیه میکنیم در این مرحله، به یادداشت هزینهها و زمان مربوط به هر فعالیت بپردازید تا در زمان اجرایبرنامه، تمام جزئیات برای شما روشن باشد.
گام پنجم: زمان اجرا فرا رسیده است.
مرحله نهایی ایجاد برنامه توسعه فردی، عملبه آن است. IDP خود را همواره به همراه داشته باشید و به زمانبندیها و هزینههای ذکر شده در آن، پایبند بمانید. اگر لازم بود، به تعدیل زمان و هزینههایی که در گذشته یادداشت کردهاید بپردازید.
سخن پایانی دکتر امین اردلان …
همانطور که با مطالعه این مطلب دریافتید، استفاده از برنامه توسعه فردی میتواند تا حد زیادی به پیشرفت شما در زمینههای مختلف کمک کند. به یاد داشته باشید که در زمان تعیین هدفها، باید مواردی را ذکر نمایید که قابل دستیابی هستند و از نوشتن اهداف غیرمنطقی و دور از ذهن بپرهیزید. امیدوارم توانسته باشیم با ارائه این مطلب به بسیاری از سوالات شما درباره IDP پاسخ داده باشیم. امیدواریم که از مطالعه این مقاله لذت برده باشید و اگر تجربهای در زمینه نوشتن یک برنامه توسعه فردی دارید، آن را با ما و بقیه به اشتراک بگذارید.
pingbacksچالش های توسعه فردی – وب سایت دکتر امین اردلان